Cinsel İlişkiye Girememe (Vajinismus) Nedir?
Vajinismus, vajina çevresindeki kasların istemsiz olarak kasılması sonucu cinsel ilişkinin, jinekolojik muayenenin veya tampon kullanımının zorlaşması veya imkansız hale gelmesidir. Bu durum, fiziksel bir problem olmamasına rağmen psikolojik veya duygusal nedenlerle ortaya çıkabilir. Vajinismus, cinsel ilişki sırasında ağrı, korku ve gerginlik yaratarak çiftlerin cinsel yaşamını olumsuz etkileyebilir.
Vajinismusun Nedenleri
Vajinismusun kesin nedeni tam olarak bilinmemekle birlikte, fiziksel ve psikolojik faktörlerin etkileşimi sonucu ortaya çıktığı düşünülmektedir. Vajinismusa neden olabilecek başlıca faktörler şunlardır:
- Psikolojik Nedenler:
- Cinsel Travma: Geçmişte yaşanan cinsel taciz, tecavüz veya diğer travmatik cinsel deneyimler vajinismusa neden olabilir.
- Korku ve Anksiyete: Cinsel ilişki hakkında yanlış veya abartılı bilgilere sahip olmak, cinsel ilişki sırasında ağrı veya zarar görme korkusu vajinismusa yol açabilir.
- Negatif Cinsel Deneyimler: İlk cinsel deneyimin ağrılı veya rahatsız edici olması, vajinismus riskini artırabilir.
- Katı Ahlaki veya Dini İnançlar: Cinselliğin günah veya yanlış olduğuna dair katı inançlar, vajinismusa neden olabilir.
- Duygusal Sorunlar: İlişki sorunları, stres, depresyon veya kaygı gibi duygusal sorunlar vajinismusa katkıda bulunabilir.
- Fiziksel Nedenler:
- Vajinal Enfeksiyonlar: Vajinal enfeksiyonlar veya tahrişler, cinsel ilişki sırasında ağrıya neden olarak vajinismusa yol açabilir.
- Doğumsal Anomaliler: Nadiren, vajinayı etkileyen doğumsal anomaliler (örneğin, kızlık zarının kalın veya sert olması) vajinismusa neden olabilir.
- Vestibulodini: Vulva bölgesinde kronik ağrıya neden olan vestibulodini, vajinismusla ilişkili olabilir.
- Cerrahi İşlemler: Vajina veya pelvik bölgede yapılan cerrahi işlemler, vajinismusa neden olabilir.
Vajinismusun Belirtileri
Vajinismusun en belirgin belirtisi, cinsel ilişki sırasında vajina kaslarının istemsiz olarak kasılmasıdır. Bu kasılmalar, cinsel ilişkinin zorlaşmasına veya imkansız hale gelmesine neden olabilir. Vajinismusun diğer belirtileri şunlardır:
- Cinsel İlişki Sırasında Ağrı veya Yanma: Vajina kaslarının kasılması, cinsel ilişki sırasında ağrı, yanma veya batma hissine neden olabilir.
- Cinsel İlişki Korkusu: Cinsel ilişkiye girme düşüncesi bile korku, endişe veya panik yaratabilir.
- Cinsel İlişkiden Kaçınma: Vajinismuslu kadınlar, cinsel ilişkiden kaçınma eğilimindedirler.
- Jinekolojik Muayenede Zorluk: Jinekolojik muayene sırasında da vajina kasları kasılabilir, bu da muayeneyi zorlaştırır veya imkansız hale getirir.
- Tampon Kullanımında Zorluk: Tampon kullanmaya çalışırken de vajina kasları kasılabilir, bu da tampon kullanımını zorlaştırır veya imkansız hale getirir.
- Vajinayı Sıkma veya Kapatma Hissi: Cinsel ilişki sırasında veya jinekolojik muayene sırasında vajinayı sıkma veya kapatma hissi yaşanabilir.
Vajinismusun Tanısı
Vajinismusun tanısı genellikle jinekolojik muayene ve hastanın öyküsü ile konulur. Doktor, pelvik muayene sırasında vajina kaslarının kasılıp kasılmadığını değerlendirir. Ayrıca, hastanın cinsel yaşamı, cinsel travma öyküsü, korkuları ve endişeleri hakkında bilgi alır. Vajinismus tanısı koymak için herhangi bir laboratuvar testi veya görüntüleme yöntemi bulunmamaktadır.
Vajinismusun Tedavisi
Vajinismus, tedavi edilebilir bir durumdur. Tedavi genellikle psikoterapi ve vajinal egzersizlerin kombinasyonunu içerir. Vajinismus tedavisinde kullanılan yöntemler şunlardır:
- Psikoterapi:
- Bilişsel Davranışçı Terapi (BDT): BDT, vajinismusa neden olan olumsuz düşünceleri ve davranışları değiştirmeye odaklanır.
- Cinsel Terapi: Cinsel terapi, cinsel ilişki korkusunu azaltmaya, cinsel bilgi eksikliğini gidermeye ve çiftler arasındaki iletişimi geliştirmeye yardımcı olur.
- EMDR (Göz Hareketleriyle Duyarsızlaştırma ve Yeniden İşleme): EMDR, geçmişteki travmatik deneyimlerin etkisini azaltmaya yardımcı olabilir.
- Vajinal Egzersizler:
- Kegel Egzersizleri: Kegel egzersizleri, pelvik taban kaslarını güçlendirmeye ve kontrol etmeye yardımcı olur.
- Vajinal Dilatörler: Vajinal dilatörler, vajina kaslarını kademeli olarak genişletmeye yardımcı olan farklı boyutlarda silindirlerdir.
- Diğer Tedaviler:
- Botoks Enjeksiyonları: Nadiren, vajina kaslarına botoks enjeksiyonları yapılarak kasların gevşemesi sağlanabilir.
- Cerrahi Tedavi: Vajinismusun fiziksel bir nedeni varsa (örneğin, kızlık zarının kalın olması), cerrahi tedavi düşünülebilir.
Tedavi Süreci Hakkında Notlar
- Vajinismus tedavisi, sabır, azim ve çiftler arasındaki işbirliği gerektirir.
- Tedavi süreci kişiden kişiye değişebilir. Bazı kadınlar kısa sürede iyileşirken, bazıları daha uzun süre tedaviye ihtiyaç duyabilir.
- Tedaviye başlamadan önce, vajinismusa neden olabilecek fiziksel bir sorun olmadığından emin olmak için bir jinekolog tarafından muayene edilmek önemlidir.
- Vajinismus tedavisinde uzmanlaşmış bir terapist veya cinsel terapist ile çalışmak, tedavi başarısını artırabilir.